Έχω δει καλλιτέχνες τεσσάρων πέντε χρόνων να βγάζουν τα ''Απαντά'' τους .Είμαι τριάντα χρόνια σ' αυτή τη δουλειά και περίμενα υπομονετικά να γίνει μια τέτοια έκδοση. Και καθυστερούσε πάντα. Αναρωτιόμουν, η εταιρεία στην οποία είμαι με αντιμετωπίζει και μένα σαν ένα άνθρωπο που έβγαλε κάποια τραγουδάκια κι αυτό ήταν; Αυτό το κουτί έπρεπε να βγει και για έναν παραπάνω λόγο. Πες ότι στραβώνει αυτή η συνεργασία κι εγώ πάω σε μια άλλη εταιρεία. Τι θα γίνουν οι 80 δίσκοι που έχω εκεί; Θα μπορεί κάποιος να τους κάνει φύλλο και φτερό; Ήθελα λοιπόν την έκδοση αυτή να την κάνουμε μαζί.

Σκέφτεστε ν' αλλάξετε εταιρεία;

Έχω εκδηλώσει τις αντιρρήσεις μου, τα ερωτηματικά μου και την αντίδρασή μου στους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζομαι, εδώ και πολλά χρόνια. Εγώ θα ήθελα να είμαι πάντα στην εταιρεία στην οποία υπάρχει το υλικό μου -σκέψου ότι πήγα 17 χρόνων εκεί. Αλλά δεν εξαρτάται από μένα. Εξαρτάται από τους συνεργάτες, από την επάρκειά τους και από το όραμα που έχουν. Το τελευταίο συμβόλαιο ήταν υπό δοκιμήν…

Ποιος δοκιμάζει ποιον ;

Εγώ τη Μinos. Αν θα μπορέσει να τραβήξει μια καινούρια γραμμή, με άλλους στόχους και άλλα κριτήρια.

Τι περιμένετε από την εταιρεία; Απ' ο,τι ξέρω, εσείς είστε αυτοδύναμος .

Κανείς δεν είναι αυτοδύναμος σήμερα. Αυτός είναι ένας μύθος που πλάθουν άλλοι.

Αυτός που έχει όραμα και μπορεί να το υλοποιήσει είναι αυτοδύναμος.

Εγώ, μέχρι πριν από μερικά χρόνια, δούλευα μ' αυτή τη λογική. Τις επιλογές μου των τελευταίων 15 χρόνων, τις συναυλίες, τα ταξίδια στο εξωτερικό, τις σχέσεις μου με τη διασπορά και την Κύπρο σαφώς δεν τις έκανε η δισκογραφική μου εταιρεία. Αλλά έχεις αναρωτηθεί γιατί άρχισα να φεύγω από αυτή την εταιρεία σποραδικά και να κάνω συμμετοχές αριστερά δεξιά; Γιατί δεν υπήρχαν τραγούδια. Οι συμμετοχές έγιναν σε άλλες εταιρείες, εκτός από μια δυο εξαιρέσεις. Όταν περνάει ο καιρός κι έχεις ανάγκη, βιολογικά, τη στήριξη κάποιων ανθρώπων, γεν μπορεί να λένε το παραμύθι ότι, επειδή εσύ τα κάνεις όλα μόνος σου, εμείς δεν είμαστε εδώ. Κατάλαβες τι με ενόχλησε από την εταιρεία; Το πολύ αραλίκι. Όχι, παιδιά. Αλλάζει ο καιρός, αλλάζει η μουσική, ο ήχος, τα στούντιο. Δεν μπορώ να τρέχω να χτυπάω πόρτες.

Εντάξει, δεν είστε αυτοδύναμος, έχετε όμως ένα "εγκέφαλο" που σας βοηθάει στις ιδέες, που προωθεί τις δημόσιες σχέσεις σας…

Ποιος είναι αυτός ο εγκέφαλος;

Η σύζυγός σας.

Α, κατάλαβα…Η Άννα είναι ο εγκέφαλος κι εγώ ο ανεγκέφαλος! Η Άννα ασχολήθηκε μαζί μου, θυσιάζοντας την προσωπική της ζωή, επειδή πίστεψε σ' αυτό που της μετέδωσα. Τις ιδέες της και τη βοήθειά της μου τα προσφέρει όπου και όποτε τα χρειαστώ. Δεν σημαίνει ότι εγώ δεν είμαι αυτός που είμαι… Θα μπορούσε να το κάνει αυτό και σε σένα, Ηλία μου; Θα μπορούσε αυτή να είναι ο εγκέφαλος κι εσύ ο γραφιάς, να σου παροτρύνει τα γραφτά σου και να σε κάνει Κωστόπουλο;

Η συνεχής κινητικότητα, το άγχος να είστε διαρκώς στο προσκήνιο ενοχλούν πολλούς. Είναι μονότονο να βλέπεις συνέχεια μπροστά σου τον Νταλάρα.

Δεν έχεις άδικο… Αλλά για να με κρατήσεις μέσα στον κόλπο που εσύ φαντάζεσαι, πρέπει να με δέσεις. Τότε θα με καταπιέσεις, θα γίνεις δυνάστης μου, θα με αδικήσεις, Στενοχωριέμαι που σε προκαλώ όταν με βλέπεις. Ίσως παραχρησιμοποιήθηκε η φάτσα μου και η παρουσία μου. Κι έχω την εντύπωση ότι, τώρα που το λέω, ίσως στεναχωρηθούν άνθρωποι δικοί μου…

Ο "εγκέφαλος"…

Η Άννα λέει πως όταν έχεις επιτυχία πρέπει να συνεχίζεις. Εγώ έχω αντίθετη άποψη! Λέω ότι η επιτυχία πρέπει να σε κάνει σεμνότερο. Πρέπει να εκτιμάς αυτό που θαυμάζει ο άλλος σε σένα. Μην περνάς από πάνω του σαν οδοστρωτήρας… Τον καταστρέφεις, δεν τον αγαπάς. Εγώ δεν είμαι παιδί της αμερικανικής λογικής. Είμαι Ανατολίτης. Είμαι ένας άνθρωπος από χώμα… Παραχρησιμοποιήθηκα, λοιπόν. Κάποιες φορές νόμισα ότι ήταν μέρος της δουλείας, κάποιες άλλες έκανα βλακείες, δεν έλεγα όχι… Δεν πρόβλεψα καλά. Καταρχάς, δεν είχα φανταστεί αυτό το πράγμα το μεγάλο που έγινε… Σκέψου ότι ξεκίνησα από το τίποτα. Τώρα, όπου κι αν πάω με ξέρουνε. Αλλά εδώ μπαίνει ένα άλλο θέμα, που πρέπει να σου εξομολογηθώ ότι είναι ένα μέρος της δουλειάς που δεν το χάρηκα ποτέ. Το χειρότερο πράγμα που έπαθα στη ζωή μου ήταν η φήμη μου! Ήταν το μόνο πράγμα που με βασάνιζε και με δίχαζε. Αν μ' έβγαζες μια φωτογραφία και δεν με ρώταγες, σου 'παιρνα τη μηχανή. Αν μου την έπεφτες άγρια, σ'έσπαγα στο ξύλο. Όχι επειδή είμαι παιδαράς… Είμαι παιδί του πεζοδρομίου, μεγάλωσα έξω. Για να επιβιώσεις έπρεπε να είσαι υπ' ατμόν μονίμως. Όχι μόνο άμα φας μια φάπα να την ανταποδώσεις, αλλά να προλάβεις να δεις τη σκιά, να μη φας τη φάπα και να τη δώσεις εσύ. Έτσι έκανα τους πρώτους μου εχθρούς στη δουλειά.

Είναι γεγονός ότι σας επικρίνουν πολλοί, και όχι μόνο για τις φάπες.

Άλλοι δικαίως και άλλοι αδίκως. Αυτό που με έχει τρομοκρατήσει είναι ο φθόνος, η αντίληψη ''να γίνω βεζύρης στη θέση του βεζύρη''. Δεν πίστευα ότι θα το έκαναν αυτό άνθρωποι δικοί μου, που τους έχω βγάλει εγώ στη δουλειά, που έχω κλάψει μαζί τους, που έχω τραγουδήσει μαζί τους… Δεν περίμενα ποτέ αυτό το ''αχ, ρε καριόλη, εδώ σ' την έχουμε, στη γωνία''. Αυτό ήταν μεγάλη έκπληξη για μένα. Μ' έκαναν και είδα τη ζωή με άλλα μάτια. Κι έτσι, τα τελευταία χρόνια, από μαθήματα τέτοια καλυτέρεψα τον εαυτό μου και έμαθα να είμαι πιο μαλακός και πιο ανεκτικός.

Το μουσικό κουτί είναι πιθανόν να προκαλέσει νέο γύρο αντινταλαρικής γκρίνιας…

Κοίταξε, εγώ έχω μια διαδρομή, έχω τον Κουγιουμτζη, το Λοίζο, τον Καλδάρα, τα τραγούδια μου, τις κινήσεις μου. Σκάψου αυτό που θα πάθετε από τώρα και μπρος. Θα σας καταδυναστεύουν τα σκουπίδια των σκουπιδιών. Άνθρωποι ατάλαντοι, άφωνοι, απαίδευτοι, χωρίς έρμα…

Για πέντε χρόνια το πολύ!

Έτσι μπράβο. Κι εγώ αυτό λέω, χαίρομαι. Γι' αυτό τονίζω σ' αυτούς που γκρινιάζουν για μένα, ότι τώρα τους τη φοράει το τίποτα. Μια τεράστια κουλούρα τους στεφανώνει. Τώρα να μου επιτρέψεις να χαίρομαι και να ''εκδικούμαι''. Δεν καταλάβανε ότι από μένα δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα. Σύμμαχος είμαι. Αυτό που προστατεύω εγώ είναι αυτό που αγαπάνε.

Ακούγοντας τα τραγούδια που υπάρχουν στο μουσικό κουτί, θυμήθηκα δύο κινήσεις σας που μου είχαν κάνει μεγάλη εντύπωση, η μια θετική και η άλλη αρνητική. Γύρω στο '85, τότε που συνεργαστήκατε με τον Aλ Ντι Μέολα και τον Πάκο Ντε Λουτσία, συνειδητοποίησα ξαφνικά ότι παίζετε πολύ καλή κιθάρα. Πρέπει να της αφιερώσατε ατελείωτες ώρες εξάσκησης τότε…

Όχι πολλές, δυστυχώς. Κλαίω μέσα μου γι' αυτό. Εμένα το μεράκι μου είναι να είμαι μουσικός. Ξέρεις, μπορεί να το κάνω αργότερα. Να βγω, να πω πέντ' έξι τραγούδια και μετά να παίξω. Θα μπορούσα να είμαι ένας καλός μουσικός, αλλά επειδή δεν έκατσα να μελετήσω όσο έπρεπε έχω τα χάλια μου σήμερα. Αυτό που εσύ βλέπεις καλό, εγώ λυπάμαι γι' αυτό. Το χάρηκα, όμως, που έπαιξα με τους ανθρώπους αυτούς. Αν με ρωτήσεις γιατί έκανα τα λάτιν, γι' αυτό τα έκανα. Για να παίξω μ' αυτούς.

Το 1992 ανεβήκατε στη σκηνή μαζί με τον Ιαν Άντερσον και τους Τζέθρο Ταλ και είπατε το "John Barleycorn". Αυτό δεν πρέπει να το χαρήκατε ιδιαίτερα…

Ήταν μια πρόταση της εταιρείας. Μου την έκανε ο Μάνος Ξυδούς. Μου είπε:''Αφού κάνεις τόσα ανοίγματα, γιατί δεν κάνεις κι αυτό;''. Η αλήθεια είναι ότι εγώ το φοβήθηκα. Στον Άντερσον φοβήθηκα το στιλ του. Δεν μπορούσα να το πιάσω εγώ. Αυτό το τραγούδι, καταρχήν, δεν το είχα φανταστεί έτσι. Το είχα φανταστεί σαν μια μπαλάντα με κιθάρες, λίγο σαν το ''California Dreaming'' ή το ''Hotel California''. Δεν το είχα φανταστεί τόσο ροκ, τόσο σκληρό. Ο Άντερσον με την μπάντα του το είχαν πειράξει. Παρ' όλ' αυτά, βγήκε το τραγούδι, ξέρω ότι κάποιους ξάφνιασε, ήταν και σε κακή εποχή… Το άκουσα πολύ αργότερα -ένα πράγμα που δεν πετυχαίνει το αφήνω, λέω κάναμε και μια άσχημη -και δεν το βρήκα για πέταμα. Έχει ένα εξωτικό μέσα -δεν είναι καλή η προφορά μου αλλά, ρε παιδί μου, να μη φάω εγώ τη λέζα. Εγώ το έκανα σαν πείραμα, αλλά ο Άντερσον και η μπάντα του γιατί δε λέγανε όχι, μην το βγάλετε στο δίσκο. Αυτοί το αποφάσισαν, δεν το επέβαλα εγώ… Αν το πω αυτό το τραγούδι με δυο μπουζούκια θα σ' αρέσει.

Γιατί δεν είπατε εσείς όχι;

Εντάξει, ρε παιδάκι μου, βρίσε με. Έβαλα το κεφάλι μου μέσα, πήρα το ρίσκο.

Μέσα στο μουσικό κουτί υπάρχει κι ένα CD-ROM. Πώς το σκεφτήκατε;

Από τη στιγμή που τα μέσα αλλάζουνε, πρέπει να παίξουμε μ' αυτά.

Δεν θα ξέρουν τι να το κάνουν οι περισσότεροι…

Αναρωτιέσαι με αφορμή την έκδοση ενός CD-ROM δικού μου… Σε παρακαλώ πολύ να μου πεις το μέγεθος του ερωτηματικού που θα βάλεις όταν η κακή σου τύχη σε στήσει ένα Σάββατο μπροστά σε μια απ' αυτές τις ηλίθιες εκπομπές της τηλεόρασης, με τα προξενιά…"

Γι' αυτές δεν έχω κανένα ερωτηματικό.

Ο κόσμος χάνεται δίπλα σου και κοίταξε τώρα που κολλάς… Το τραγούδι, καπετάνιο, ξέρεις που είναι; Έχεις καταλάβει ποιοι το παίζουν στα δάχτυλά τους; Δεν σε ενοχλούν αυτά που ακούς και βλέπεις, και το ερωτηματικό είναι αν θα βγάλω ένα CD-ROM; Είναι ένα μέσο κι αυτό, έκδοση πανηγυρική φτιάχνουμε, το βάζουμε μέσα". Το μουσικό κουτί θα κυκλοφορήσει στα δισκάδικα αρχές Απριλίου, σε τρεις χιλιάδες αριθμημένα αντίτυπα. Η τιμή του, γύρω στις 40 χιλιάδες δραχμές. Ακριβό; Ίσα που καλύπτεται το κόστος του-η εταιρεία δεν φιλοδοξεί να αποκομίσει κέρδη. Κάθε CD συνοδεύεται από φυλλάδιο με φωτογραφίες και κείμενα του Κώστα Χατζηδούλη, του Βασίλη Αγγελικόπουλου, του Γιώργου Νοτάρα, και του Γιώργου Τσάμπρα, ο οποίος έχει επιμεληθεί και την αυτοβιογραφία του Γιώργου Νταλάρα. The best of Νταλάρας, συσκευασμένο σ' ένα κομψό κουτάκι. "Γεια σου".

Θα κάτσω να δω το πρόγραμμα…

Ω! πρέπει να είμαι καλλιτέχνης σήμερα, λοιπόν. Κι έχει βραχνιάσει η φωνή μου, στούντιο όλη μέρα…

Δεν πειράζει, δικαιολογημένος…

Όχι καπετάνιο, πειράζει. Το κοινό πρέπει να είναι πάντα απαιτητικό. Δεν πρέπει να δικαιολογεί!